Strona wykorzystuje cookies
Korzystanie z naszego portalu bez zmiany ustawień dotyczacych cookies oznacza, że będa one zapisane w pamięci urzadzenia końcowego.
Wyszukane rozwiązania na każdą zgagę
Hormony są związkami chemicznymi wydzielanymi przez gruczoły lub tkanki układu dokrewnego, których główna funkcja polega na modyfikacji (np. zwiększenia lub zmniejszania) działania tkanek lub narządów, nierzadko oddalonych od miejsca ich wydzielania. I tak np. insulina wydzielana przez trzustkę nie wpływa bynajmniej na pracę przewodu pokarmowego, lecz odpowiada za ogólnoustrojową gospodarkę węglowodanową (a ściśle: reguluje poziom glukozy w naszym organizmie) warunkującą pracę wszystkich układów i narządów.
Istnieje jednak grupa hormonów, które działają w okolicach miejsca ich wydzielania. Związki te określa się mianem hormonów tkankowych, a ich głównymi przedstawicielami są hormony wydzielane przez przewód pokarmowy – wytwarzane przez komórki rozsiane w błonie śluzowej żołądka i jelit.
Lista hormonów przewodu pokarmowego nie jest wcale krótka. Otwiera ją gastryna – związek chemiczny produkowany przez komórki G zlokalizowane w części odźwiernikowej żołądka oraz w początkowej części dwunastnicy. Substancja ta decyduje o wydzielaniu kwasu solnego (a więc pośrednio może również odpowiadać za objawy choroby wrzodowej czy choroby refluksowej), a także wpływa na prawidłowy stan błony śluzowej żołądka, która – jak wiemy – chroni nas przed działaniami niepożądanymi niektórych leków (np. preparatów przeciwzapalnych). Inną funkcją gastryny jest także regulacja przepływu krwi w naczyniach krwionośnych zlokalizowanych w jamie brzusznej.
Żołądek nie jest jedynym narządem układu pokarmowego, który wydziela hormony. Funkcje tą pełni również jelito cienkie wydzielające sekretynę i cholecystokininę. Ta pierwsza wytwarzana jest pod wpływem kwaśnego pH treści żołądkowej, jakie dociera do dwunastnicy, zaś jej działanie polega na stymulowanie wydzielania soku trzustkowego i żółci, które pomagają w procesach trawienia, a także hamowanie perystaltyki przewodu pokarmowego.
Podobne działanie posiada cholecystokinina, która dodatkowo jest odpowiedzialna za dostosowania składu soku trzustkowego do ilości i jakości spożywanych składników odżywczych. Bodźcem do wydzielania tego hormonu są produkty częściowego trawienia tłuszczów i białek. Jeżeli więc w diecie dominują właśnie takie składniki, możemy się spodziewać bardzo wysokiego stężenia tego hormonu w naszym organizmie. Nie jest to jednak koniec szerokich właściwości tej substancji – ostatnie doniesienia wskazują bowiem, że hormon ten znacząco wpływa także na wydzielanie insuliny (a więc pośrednio może pełnić rolę ogólnoustrojową), a także jest jednym z neurohormonów, czyli związków wydzielanych przez… komórki nerwowe.
Odkrycie gastryny, sekretyny i cholecystokininy z pewnością rzuciły zupełnie nowe światło na złożoną fizjologię przewodu pokarmowego i jednocześnie udowodniło, że układ ten decyduje nie tylko o złożonym procesie trawienia i wchłaniania składników odżywczych. Należy również pamiętać, że hormony te nie są jedyne. Ostatnio bowiem wiele się mówi o tzw. inkretynach, których działanie wykorzystywane jest w terapii cukrzycy. Ale o tym… w następnym artykule…
